Czy znasz już talenty swego dziecka?
Czy zauważyłeś niemal wszechobecną – także w szkolnictwie publicznym – tendencję do ujednolicania procedur i standardów? Nie służy to odkrywaniu indywidualnych cech, talentów, możliwości Twego dziecka. Może obawiasz się, że szkoła nie stwarza warunków koniecznych do diagnozowania i rozwijania indywidualnego potencjału Twego dziecka? Jesteś odpowiedzialnym rodzicem, dlatego martwisz się o to, jak właściwie zaplanować indywidualną strategię wychowania Twego dziecka?
Pomoże Ci w tym koncepcja inteligencji wielorakich Howarda Gardnera, która wyróżnia w człowieku osiem rodzajów inteligencji:
- inteligencja słowna – biegłość w posługiwaniu się słowem, łatwość mówienia, pisania, bogaty słownik, wrażliwość na piękno mowy, zdolność do nauki obcych języków itp.
- inteligencja matematyczno-logiczna – umiejętność uporządkowanego i logicznego myślenia, zdolność do abstrahowania, przeprowadzania operacji matematycznych, działania zgodnie z ustalonymi celami i listą zadań itp. (tzw. umysły ścisłe).
- inteligencja wizualno-przestrzenna – sprawne posługiwanie się obrazem, wrażliwość estetyczna, dobra orientacja w terenie, umiejętności plastyczne itp.
- inteligencja kinestetyczna czyli ruchowa – zdolność do koordynacji, szczególnie silne „wyczucie” własnego ciała, umiejętności sportowe, pasja w kierunku tańca itp.
- inteligencja muzyczna – wysoka zdolność do odtwarzania melodii z pamięci, rozróżniania stylów muzyki, pasja do gry na instrumentach, kreatywność w interpretacji utworów itp.
- inteligencja przyrodnicza – wrażliwość na kontakt z przyrodą, zainteresowanie florą, fauną, odżywianiem się, zdrowiem i ekologią.
- inteligencja interpersonalna – umiejętność nawiązywania kontaktów, zdolność do pracy w zespole, predyspozycje przywódcze, dobrze rozwinięta perswazja, talent do negocjacji itp.
- inteligencja intrapersonalna – zdolność patrzenia w głąb siebie, skłonność do analizowania własnego zachowania, poszukiwanie mądrości, pogłębiony stosunek do rzeczywistości.
Możesz się teraz zastanawiać, które z tych inteligencji najbardziej dominują u Twego dziecka. Zachęcam Cię do uważnych obserwacji, bowiem niektóre zdolności wymagają kształtowania już od najmłodszych lat.
A w jaki sposób rozpoznawać potencjał dziecka? Obserwuj, co Twe dziecko robi z największą przyjemnością – to kategoria „kocha to robić”. Czy woli bawić się same, czy z innymi; pójść na plac zabaw, czy rysować w zeszycie. Obserwuj też, co potrafi robić dobrze – kategoria „wychodzi mu to”. Zapał to za mało, by określić coś jako talent. Potrzebne są również wyróżniające się jakością wyniki. Pamiętaj, że wyniki i osiągnięcia są inaczej mierzone dla każdej dziedziny. W jednych domenach można je zmierzyć precyzyjnie a w innych zależą bardziej od subiektywnych preferencji sędziów. Szukaj więc fachowców, którzy zagwarantują kompetentną ocenę osiągnięć Twego dziecka. Trzeci czynnik – „jest na to zapotrzebowanie”. Nie chodzi o sam popyt na dany talent, ale o coś głębszego, o zaktualizowanie potencjału dziecka. Już nawet na etapie przedszkolnym możesz uczyć dziecko, że to, co robi, jest potrzebne. Nawet jeśli tworzy ludziki z kasztanów – robi to przecież z pasją i zaangażowaniem. Doceń każdego stworzonego ludzika, postaw go na półce w domu, pokaż znajomym czy sąsiadom. Dziecko wtedy doświadczy, że swoimi umiejętnościami może się pochwalić, podzielić z innymi, że jego twórcza aktywność jest potrzebna.
Jeśli z uwagą i miłością będziesz przyglądał się temu, co dzieje się z Twoim wyjątkowym dzieckiem w tych trzech obszarach: „kocham to robić”, „wychodzi mi to” oraz „jest na to zapotrzebowanie”, z pewnością pozwoli Ci to podjąć działania, które wzmocnią jego szansę na spełnienie w obszarze pracy i służenia własnym talentem społeczeństwu.
Artykuł został przygotowany na podstawie wystąpienia autora podczas IX Forum Tato.Net. Więcej w publikacji audio oraz w pierwszym tomie serii "Ważne Ojcowskie Tematy" dostępnej w TatoSklepie pt. "Wolność & Dyscyplina".
Przeczytałeś? Działaj:
Pytania do refeksji osobistej lub rozmowy w Ojcowskim Klubie:
- Czym Twoje dziecko odróżnia się od rówieśników?
- Czy jesteś w stanie dostrzec i nazwać różnice między swoimi dziećmi?
- Korzystając z teorii Howarda Gardnera, które rodzaje inteligencji widzisz u swojego dziecka?
- Jakie są największe osiągnięcia i pasje Twojego dziecka – co mu wychodzi a co sprawia przyjemność?
- Czy są dziedziny, w których zapał Twojego dziecka łączy się z wysokimi osiągnięciami?
- Jak okazujesz dziecku, że to, co tworzy i czym się pasjonuje jest wartościowe i potrzebne?
- W które obszary rozwoju intelektualnego każdego ze swoich dzieci zamierzasz zainwestować swoje zasoby w ciągu najbliższego roku?
- Poznaj Odkrywcę Talentów, czyli WarszTaty dla ojców, którzy chcą u siebie wzmocnić umiejętności poznawania talentów swoich dzieci.