Co inspiruje mężczyzn w pełnieniu roli ojca?
Pytanie postawione w tytule zadano ojcom badanym w ogólnopolskiej ankiecie, której wyniki ukazuje Raport STATO’21. Skąd zatem dzisiejsi mężczyźni czerpią inspirację do pełnienia roli ojca i które źródła inspiracji są dla nich najważniejsze? Czy są to osoby, relacje, czy raczej media lub literatura?
Najczęściej jako źródło inspiracji w byciu ojcem wymieniają własnego tatę (51,9%). Dwukrotnie rzadziej stwierdzają oni, że traktują jego sposób postępowania jako negatywny punkt odniesienia i chcą postępować odwrotnie niż robił to ich ojciec (26,1%). Prawie co czwarty badany mężczyzna inspiracji do bycia ojcem poszukuje w matce swego dziecka (23,5%), a prawie co piąty korzysta z inspiracji religijnych (Bóg Ojciec, święci, Biblia, itp.) (19,6%). Niektórzy jako źródło inspiracji do bycia ojcem wskazują spotkania z innymi ojcami (16,8%), jeszcze inni poszukują inspiracji w literaturze, filmie, sztuce (12,7%) bądź na forach internetowych (11,2%).
W drugim pytaniu dotyczącym źródeł inspiracji do bycia ojcem poproszono respondentów o wybór tylko jednego źródła, które uznają za najważniejsze. Biorąc pod uwagę odsetek wskazań, kolejność poszczególnych źródeł jest bardzo podobna jak w przypadku wcześniej omówionych wyników pytania otwartego. Najczęściej bowiem badani ojcowie wskazują własnego ojca (43,0%), potem odwrotność jego postępowania (17,2%), następnie matkę dziecka (10,1%) oraz źródła religijne (6,3%). W dalszej kolejności jednak okazuje się, że publikacje internetowe, które wybiera (3,6%), stanowią ważniejsze źródło niż spotkania z innymi ojcami (3,2%) czy literatura, film, sztuka (3,1%). Ze względu na to, że odsetki wskazujących te trzy ostatnie źródła są niewielkie, a różnice między nimi znikome, trudno jednoznacznie rozstrzygnąć, że internet staje się obecnie źródłem ważniejszym niż na przykład spotkania z innymi ojcami. Potwierdzeniem takiego poglądu mogą być jedynie potoczne obserwacje i intuicje.
Badanych mężczyzn poproszono również o to, aby szerzej wypowiedzieli się na temat tego źródła inspiracji, które starają się naśladować (bądź unikać) w swoim postępowaniu jako ojcowie. Najczęściej wskazują oni, że po prostu ich ojcowie byli dobrymi ojcami i dobrze ich wychowali (26,6%). Nieco rzadziej podkreślają, że starają się samodzielnie wypracować wzór postępowania jako ojcowie, a pomaga im w tym miłość, życie, nauka czerpana od dzieci (16,8%). Inni z kolei, charakteryzując wskazane przez siebie źródło inspiracji, zwracają uwagę na konkretne cechy i sposoby postępowania, takie jak: dobroć, odpowiedzialność, mądrość, cierpliwość, poświęcenie czasu, chęć do rozmowy i tłumaczenia (13,8%). Jeszcze inni stwierdzają po prostu, że dane źródło inspiracji jest dla nich wzorem, od którego mogą się uczyć (12,1%). Ci, którzy wypowiadając się o źródle inspiracji do bycia ojcem wskazywali odwrotność postępowania własnego ojca, po prostu stwierdzają, że pragną zupełnie inaczej postępować lub mówią o konkretnych cechach złego ojca, jakich chcą unikać (4,9%). Na temat różnego rodzaju inspiracji medialnych (artykuły, filmy, blogi, YouTube) dla bycia ojcem wypowiada się bardzo niewielu respondentów (1,8%), co może świadczyć o tym, że dla badanych ojców jednak podstawową inspiracją są konkretne, realne i znane im osoby.
Badani mężczyźni najczęściej uzasadniają wybór takiej a nie innej inspiracji stwierdzając, że ich ojcowie byli dobrymi ojcami i dobrze ich wychowali. Nieco rzadziej podkreślają, że starają się samodzielnie wypracować wzór postępowania jako ojcowie, a pomaga im w tym miłość, życie, nauka czerpana od dzieci. Inni, charakteryzując wybrane źródło inspiracji, zwracają uwagę na konkretne cechy i sposoby postępowania, jak: dobroć, odpowiedzialność, mądrość, cierpliwość, poświęcenie czasu, chęć do rozmowy i tłumaczenia. Ci, którzy wypowiadając się o źródle inspiracji do bycia ojcem, wskazywali odwrotność postępowania własnego ojca, podkreślają, że pragną zupełnie inaczej postępować lub mówią o konkretnych cechach złego ojca, jakich chcą unikać.
Wnioski płynące z tego wycinka badań kierują uwagę na potrzebę ciągłej formacji ojców. W końcu to właśnie sami ojcowie stanowią największą inspirację dla własnych synów.
Pełny tekst Raportu STATO'21 jest dostępny bezpłatnie tutaj >>
Mecenasem kampanii „Czas na Tatę" promującej badania STATO'21 jest KGHM Polska Miedź.
Pełny raport STATO jest też dostępny w publikacji Czas na Tatę. Stanowi ona 3 tom serii ABC. Analizy Badania Cele. W publikacji poza dwoma raportami STATO znajduje się m.in. 11 eksperckich artykułów i rekomendacje. To materiał niezwykle użyteczny dla osób zaangażowanych w politykę społeczną i wsparcie rodzin.
