Jak ojcowie oceniają swój stan psychospołeczny? Porównanie badań z 3 lat
Najnowszy raport STATO (statystyki i studia o ojcostwie) przynosi sporo inspirujących informacji. Jest niezbędnym narzędziem dla każdej instytucji, która z troską myśli o kondycji polskiej rodziny i jej przyszłości. W opublikowanym raporcie znalazły się, oprócz wyników badań z 2022 roku, artykuły ekspertów Think Tanku Tato.Net. Wśród nich porównanie wyników raportów STATO z trzech kolejnych lat dokonane przez dra hab. Dariusza Wadowskiego. W swojej analizie odpowiada m.in. na pytanie o to, jak w świetle wyników badań z trzech lat wygląda ocena własna stanu psychospołecznego ojców.
Ojcowie proszeni byli o ocenę zmiany swojej sytuacji / stanu w ciągu ostatnich 12 miesięcy w trzech edycjach badań: w 2020, 2021 i 2022 roku. We wszystkich edycjach i we wszystkich obszarach respondenci najczęściej stwierdzali brak większych zmian w ich życiu w ciągu minionego roku. Większe różnice widoczne są między poszczególnymi obszarami aniżeli między poszczególnymi latami realizacji badań.
Niemniej jednak w niektórych przypadkach odnotowano interesujące rozbieżności pomiędzy poszczególnymi edycjami. Jeśli chodzi o stan fizyczny, to wprawdzie we wszystkich trzech edycjach odsetek deklarujących zmianę na gorsze był większy niż odsetek odczuwających zmianę na lepsze, to jednak różnica między tymi odsetkami zmniejszyła się znacząco: w 2020 roku wynosiła 15 punktów procentowych, a w obu późniejszych edycjach około 4 punkty procentowe. Wzrósł więc odsetek deklarujących poprawę stanu fizycznego, natomiast zmalał deklarujących jego pogorszenie.
Podobne zmiany odnotowano także w odniesieniu do obszaru psychiczno-emocjonalnego, aczkolwiek tutaj były najwyraźniejsze między 2020 i 2021 rokiem.
Z kolei w obszarze finansowym tendencja jest odwrotna: obecnie zdecydowanie więcej respondentów zauważa zmianę na gorsze niż w poprzednich latach, zwłaszcza niż w roku ubiegłym.
W kolejnym z uwzględnionych w badaniach obszarów, w obszarze duchowym, odsetek ojców dostrzegających zmianę na lepsze jest w obecnym roku nieznacznie wyższy niż dostrzegających zmianę na gorsze. W roku ubiegłym różnica ta wynosiła prawie 12 punktów procentowych, więc można stwierdzić, że pod względem stanu duchowego ojców sytuacja jest nieco gorsza niż rok temu, choć relatywnie dość dobra.
Jeszcze lepiej wygląda ona w odniesieniu do obszaru społecznego: tutaj liczba zauważających zmianę na lepsze jest wyższa od liczby zauważających zmianę na gorsze, i jest to tendencja odnotowana zarówno w roku obecnym, jak i poprzednim.
Na tle pozostałych obszarów stosunkowo najlepiej wygląda sytuacja badanych ojców w obszarze rodzinnym. W każdej z trzech edycji badań zauważalny jest wyższy odsetek stwierdzających zmianę na lepsze niż odsetek stwierdzających zmianę na gorsze. Niemniej jednak prawie co dziesiąty z badanych ojców uważa, że w ich życiu rodzinnym pogorszyło się w ciągu ostatniego roku. W edycji z 2021 roku rzadziej niż co dwudziesty respondent wyrażał taką opinię.
Wyniki poszczególnych edycji badań ujawniają również ciekawe różnice w zakresie samooceny aktualnej kondycji psychofizycznej badanych ojców. Ogólnie rzecz biorąc, można zauważyć, że z roku na rok maleją odsetki tych, którzy swoją kondycję oceniają jako dostateczną, natomiast rosną odsetki oceniających ją jako dobrą i doskonałą. Jednocześnie jednak zaobserwowano niewielki wzrost odsetków oceniających ją jako słabą i bardzo słabą. Generalnie jednak zauważyć można, że w 2022 roku badani ojcowie oceniają swoją kondycję psychofizyczną lepiej niż w latach ubiegłych.
Wykres. Samoocena aktualnej kondycji psychofizycznej
Podczas badań w 2022 i 2021 roku zapytano ojców o ważne zmiany wpływające na życie ich rodzin w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Ponad trzy czwarte badanych w obu edycjach zadeklarowało, że takich zmian nie było. Pomimo iż w obecnej edycji zaobserwowano niewielki wzrost odsetka deklarujących takie zmiany, to jednak wydaje się, że ojcowie nie dostrzegają w swym życiu jakichś poważniejszych zmian wpływających na życie ich rodzin.
Pełny tekst Raportu STATO'22 jest dostępny bezpłatnie tutaj >>
STATO’22 jest owocem projektu badawczego, który został zrealizowany dzięki dofinansowaniu ze środków programu „Po pierwsze Rodzina” Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Eksperci Think Tanku Tato.Net, wspólnie z pracownią badawczą IMAS International, już po raz trzeci mają przyjemność przekazać doroczny raport z pogłębionych studiów nad problematyką współczesnego ojcostwa.
