Czy znasz swoje dziecko?
Na dobre poznanie dziecka składają się dwa czynniki: ogólna wiedza pedagogiczna na temat rozwoju dziecka oraz szczegółowa świadomość, jak rozwija się i zmienia moje dziecko jako konkretna osoba. Innymi słowy, efektywny ojciec zna dzieci w ogólności, ale własne w szczególności.
Ogólną wiedzę na temat rozwoju dziecka nazywamy świadomością pedagogiczną. Tata, który ma wysoki poziom świadomości pedagogicznej wie, czego oczekiwać na poszczególnych etapach rozwoju dziecka. Świadomość pedagogiczna nie jest wiedzą książkową, zarezerwowaną wyłącznie dla specjalistów psychologów i pedagogów. Skuteczni ojcowie aktywnie poszukują wiadomości na temat dziecięcego rozwoju psycho-fizycznego i emocjonalnego. Czytają, obserwują inne dzieci, podpytują doświadczonych ojców, wspominają własne dzieciństwo. Próbują być w tym temacie na bieżąco.
Każda epoka rozwoju dziecka charakteryzuje się innymi rodzajami aktywności, odkryć i możliwości. Emocjonalne, fizjologiczne, umysłowe i duchowe aspekty życia twojego dziecka składają się na bujny ogród pełen ogromnych możliwości. Twoje ojcowskie zadanie polega na usuwaniu chwastów i przygotowaniu takiej ilości żyznej ziemi, żeby te kiełkujące roślinki mogły swobodnie się rozwijać, kwitnąć i owocować. Aby tego dokonać, powinieneś mieć szczegółową wiedzę o rodzaju ziemi, potrzebach roślin i sposobach stymulowania ich rozwoju i wzrostu. Ojcowska świadomość pedagogiczna zapewnia odpowiednią wiedzę na temat życiowego procesu rozwoju roślin. Do twojej wiedzy o tym, że rośliny muszą być podlewane, świadomość pedagogiczna dodaje precyzyjną informację na temat specyficznych potrzeb każdej rośliny odnośnie do ilości wody i częstotliwości podlewania.
Ojców efektywnych – spośród całego ojcowskiego grona – wyróżnia szczególnie wiedza o tym, kim są ich dzieci jako osoby. Skuteczni ojcowie mają świadomość indywidualności swoich dzieci, znają ich odrębne potrzeby. Rozwój dziecka dąży w kierunku dorosłości, jednak każde dziecko przemienia się w innego dorosłego, w konkretną, niepowtarzalną osobę z jej temperamentem, upodobaniami, mocnymi i słabymi cechami charakteru.
Wszyscy wiemy, jak jest z płatkami śniegu: są białe i zimne, ale nie ma dwóch identycznych – podobnie jest z dziećmi. Nie znajdziesz dwojga identycznych dzieci. Efektywny ojciec ma świadomość tego, co wyróżnia jego dziecko z szeregu innych. Taki tata od razu rozpozna swojego nowo narodzonego synka, nawet jeśli może na niego popatrzeć tylko z daleka. Poznaje kształt ucha, grymas na buzi, znamię na główce. Po kilkunastu latach jest w stanie scharakteryzować swoją córkę, ponieważ uważnie ją obserwuje: wie, jaką lubi muzykę, jak ucieka oczami, kiedy rozmawia z chłopcem, jak reaguje na stres przed egzaminem w szkole. Ten człowiek zna swoje dziecko.
Kiedy dzieci widzą, że naprawdę interesuje nas ich życie – to, co myślą i kim są, wtedy odbierają od nas sygnał, że są kimś ważnym i znaczącym; kimś, kto się liczy. Niezależnie od tego, jak okrutne dla dziecka może być środowisko szkolne, dzięki postawie ojca dziecko czuje, że w domu jest docenione, że jest „jednym z nas”. Poprzez swoje zainteresowanie – wyrażone w pytaniach i uważnym słuchaniu odpowiedzi, tata komunikuje dziecku, że jest ono kimś ważnym, interesującym i warto zadać sobie trochę trudu, aby je poznać.
Tekst jest fragmentem bestsellera Kena R. Canfielda Siedem sekretów efektywnych ojców. Książka dostępna w TatoSklepie. Ukazała się także jako e-book oraz audiobook CD i mp3 (czyta: Dariusz Kowalski).