Nie rozpraszaj się!
Jako zaangażowany ojciec jesteś na pewno żywo zainteresowany tym, co Twoje dzieci myślą, co czują, co chciałyby Ci powiedzieć. Czasami oznacza to, że musisz wstać z fotela, wyłączyć telewizor czy komputer oraz odłożyć na bok gazetę.
Wielkie korporacje płacą ogromne pieniądze za szkolenia dla pracowników z zakresu umiejętności słuchania. Sztuka słuchania bezpośrednio przekłada się na większą wydajność pracy, lepszą produktywność i dobre kontakty międzyludzkie. Wyzwala w pracownikach większą pomysłowość w rozwiązywaniu problemów przy realizacji firmowych projektów. Poza nielicznymi wyjątkami każdy człowiek rodzi się z darem słuchu. Mamy słuch, ale musimy nauczyć się słuchać, a nie tylko słyszeć. Słuchanie jest dyscypliną, w której możemy się wyćwiczyć oraz doskonalić. Efektywni ojcowie są mistrzami w słuchaniu. Ty i ja możemy być do nich podobni.
Nauczono nas czytać i pisać, ale chyba żaden nauczyciel nie prowadził dla nas lekcji ze słuchania. Można wyróżnić kilka wiodących zasad aktywnego słuchania, które dają się streścić w jednym przykazaniu: Przyciszyć hałas! Jeśli naprawdę chcesz usłyszeć, co dzieci mają do powiedzenia, musisz zadbać o ciszę wokół Was. Niektóre z odgłosów zagłuszających pochodzą z otoczenia, w jakim przebywamy, ale jednak większość z nich znajduje się w naszej głowie. Jeśli chcemy zapewnić dzieciom skupioną uwagę, trzeba wyłączyć oba źródła zagłuszaczy.
Wyciszamy hałas, między innymi ograniczając rozpraszające nas bodźce fizyczne. Kiedy próbujesz kogoś wysłuchać, musisz być w stanie spełnić dwa warunki: po pierwsze, rzeczywiście słyszeć wypowiadane słowa, po drugie zaś umieć się na nich skoncentrować. Jeśli Twoje dziecko przychodzi do Ciebie z jakąś pilną sprawą, logiczne jest, że musisz wyeliminować źródła emitujące hałas w pomieszczeniu, w którym przebywasz: wyłączyć telewizor, stereo czy wyjątkowo głośny klimatyzator. Pozbywanie się rozpraszaczy z otoczenia oznacza również odłożenie na bok ciekawej gazety czy książki, a także zaprzestanie pracy, jaką w tym momencie wykonujesz. W ten sposób uwalniasz się do słuchania.
Gdybym Cię zapytał, co jest dla Ciebie ważniejsze: telewizja czy dzieci, z pewnością bez namysłu odpowiedziałbyś „dzieci!”. Kiedy rozmawiasz z dziećmi, ale Twoja uwaga co chwilę odpływa w stronę migających reklam na ekranie telewizora, to nie znaczy, że Twoje dzieci są dla Ciebie nieważne. Oznacza to po prostu, że ulegasz rozproszeniu, kiedy otacza Cię nadmiar bodźców. Taka jest zresztą natura telewizji: oderwać nas od normalnego życia i przykuć do siebie naszą uwagę atrakcyjnym obrazem i dźwiękiem. Jednak dzieci inaczej interpretują takie zachowanie. Kiedy widzą Twoje oczy wpatrzone w ekran i słyszą kolejny raz: "Co mówiłeś?", wyciągają z tego jeden wniosek - tatę bardziej interesuje promocja na nowy rocznik Chevroleta niż moje problemy.
Jeśli pozbędziesz się wszystkich fizycznych rozpraszaczy, nie tylko będziesz lepiej i uważniej słuchał, ale przede wszystkim Twoje dzieci poczują się zachęcone do zwierzeń. One również bardzo łatwo ulegają rozproszeniu i zbaczają z klarownego toru swoich myśli. Jeżeli mają coś bardzo pilnego i ważnego do zakomunikowania, nie fundujmy im dodatkowej frustracji związanej z przerywaniem i ponownym nawiązywaniem Waszej rozmowy.
Wyciszanie hałasu jest szczególnie istotne w sytuacjach, w których dziecko wyraźnie prosi o rozmowę z Tobą. Kiedy słyszysz święte pytanie: "Tato, możemy porozmawiać?", Twoją odruchową reakcją powinno być wyłączenie telewizora lub komputera. Wyłączenie telewizora jest dobre samo w sobie. Nie jest to interaktywne medium, nie można z nim porozmawiać, można tylko słuchać. Telewizor eliminuje z domu sztukę żywej, ciekawej rozmowy. Możesz być chętny, aby wyłączyć telewizor natychmiast, kiedy tylko dzieci zechcą z Tobą porozmawiać, ale dzieci nie muszą o tym wiedzieć. Może być im trudno poprosić Cię o chwilę rozmowy, kiedy telewizor jest włączony.
Cisza zachęca do zwierzeń.
Więcej w książce Kena R. Canfielda "Siedem sekretów efektywnych ojców", dostępnej także jako e-book oraz audiobook CD i mp3 (czyta Dariusz Kowalski).
